توصیه های طب سنتی برای بانوان در دوران پس از زایمان

سؤالات قبل از مطالعه:

• آیا شما هم در دوران پس از زایمان دچار افسردگی یا دردهای جسمی شده‌اید؟
• چطور می‌توان با تغذیه مناسب و استراحت دوران پس از زایمان را راحت‌تر گذراند؟
• برای تسکین دردهای پس از زایمان چه روش‌های طب سنتی پیشنهاد می‌شود؟

دوران پس از زایمان و تغییرات جسمی مادر

دوران پس از زایمان که در فرهنگ دینی از آن به نفاس یاد می‌شود، تغییرات جسمی و روانی زیادی برای مادر به همراه دارد. این دوران معمولاً بین ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد و در طی آن، مادر با چالش‌های جسمی مختلفی روبه‌رو می‌شود. در ابتدا، مادر معمولاً حدود ۸ کیلوگرم از وزن خود را از دست می‌دهد که شامل وزن نوزاد، خون و مایعات است که از بدن او خارج می‌شود.

افسردگی پس از زایمان؛ یک چالش رایج

یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که مادران پس از زایمان با آن مواجه می‌شوند، افسردگی پس از زایمان است. این افسردگی علائمی مانند بی‌ثباتی رفتاری، بی‌انگیزگی، احساس پوچی، زودرنجی، گریه‌های بی‌دلیل و بی‌خوابی دارد. دلیل اصلی آن نوسان هورمون‌ها پس از زایمان است. علاوه بر این، عواملی مانند استرس و کم‌خوابی به علت مراقبت از نوزاد، می‌تواند تشدیدکننده این مشکل باشد.

اگر این علائم تنها در هفته‌های ابتدایی بعد از زایمان مشاهده شوند، جای نگرانی نیست؛ اما اگر ادامه یابند، ممکن است به افسردگی حاد تبدیل شوند.

دردهای پس از زایمان؛ طبیعی اما آزاردهنده

دردهای پس از زایمان در نواحی مختلف بدن مانند قفسه سینه، شکم، کمر و دستگاه تناسلی احساس می‌شوند. پس از زایمان، رحم مادر برای بازگشت به حالت طبیعی خود منقبض می‌شود که این فرآیند، به ویژه با ترشح هورمون اوکسی توسین، معمولاً دردناک است. مادرانی که زایمان سزارین داشته‌اند، دردهای شدیدتری را تجربه می‌کنند.

خشکی رحم؛ یک تغییر هورمونی

خشکی رحم یکی دیگر از مشکلات رایج پس از زایمان است که معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی در بدن مادر به وجود می‌آید. پس از مدت کوتاهی و به محض ثبات سطح هورمون‌ها، این مشکل برطرف می‌شود.

بزرگ ماندن شکم؛ امر طبیعی

بسیاری از مادران پس از زایمان، همچنان با شکم بزرگی روبه‌رو هستند که تا چند ماه بعد از زایمان باقی می‌ماند. این وضعیت کاملاً طبیعی است و با گذشت زمان به تدریج بهبود می‌یابد.

پستان‌ها و شیر مادر

در روزهای اول پس از زایمان، مادر آغوز (شیر اولیه) تولید می‌کند که حاوی پروتئین‌های بیشتر و مواد ایمن‌سازی مشابه واکسن است. این شیر در روزهای ابتدایی به شیر تبدیل می‌شود و بسیار برای نوزاد مفید است. مقدار شیر تولیدی در هر مادر متفاوت است و بستگی به عوامل مختلفی مانند دفعات شیردهی، رژیم غذایی و وضعیت روحی مادر دارد.

رژیم غذایی مناسب در دوران پس از زایمان

مادران شیرده پس از زایمان به کالری و پروتئین بیشتری نیاز دارند. این نیاز بیشتر به دلیل شیردهی است که مادر انجام می‌دهد. بنابراین باید موادی مانند پروتئین، کلسیم و سایر مواد مغذی که مادر در اثر شیردهی از دست می‌دهد، جبران شود. همچنین، برای جلوگیری از کم‌خونی و کمبود ویتامین‌ها، مصرف روزانه یک قرص آهن و یک قرص مولتی‌ویتامین تا ۳ ماه پس از زایمان توصیه می‌شود.

تفاوت در رژیم غذایی برای مادران شیرده بیشتر به کیفیت غذا برمی‌گردد، نه مقدار آن.

توصیه‌های طب سنتی برای دوران پس از زایمان

در دوران پس از زایمان، باید به استراحت و رژیم غذایی مناسب توجه ویژه‌ای داشته باشید. به همین دلیل، پیشنهادهای طب سنتی برای بهبود وضعیت بدن مادر عبارتند از:

1. غذاهای لطیف مانند سوپ‌های رقیق با گوشت جوجه، آب سیب و حریره بادام که به راحتی هضم می‌شوند و برای تقویت مادر مفیدند.
2. مصرف تخم‌مرغ عسلی و عصاره گوشت نیز برای تقویت بدن توصیه می‌شود.
3. تخم شنبلیله به‌طور خاص برای دوران پس از زایمان مفید است. یک قاشق مربا خوری از تخم شنبلیله را پس از شستن، با آب جوش دم کرده و میل کنید.
4. از شکم‌بند استفاده کنید تا به بهبود وضعیت رحم کمک کند.
5. از حمام با آب سرد و ماندن در هوای سرد خودداری کنید.

نکات مهم:

• از لباس‌های تنگ و فشار بر رحم خودداری کنید.
• برای بهبود سریع‌تر و راحت‌تر دوران پس از زایمان، به تغذیه صحیح و استراحت کافی توجه کنید.