خواص دارویی دانه خواجه باشی در طب سنتی
نام علمی گیاه خواجه باشی (Dipsacus L) می باشد که گیاهی با قد بلند و طول عمر دو سال است و حدود ۱۵ گونه و گیاهی از تیره کاسنیان می باشد. از نظر ظاهری دایره ای شکل با دانه های سر پهن و برجستگی های دو طبقه گنبدی مانند است. رنگ این گیاه نوک مدادی بوده و حالت های کمرنگ، پر رنگ و گاهی تیره از طیف این رنگ را نیز شامل می شود. گیاه خواجه باشی برجستگی های زره دار و خطوط افقی مورب و یک زائده اشکی درقسمت پائین خود دارد. اکثر افراد دانه خواجه باشی را با خار مریم اشتباه می گیرند و این در حالی است که این دو گیاه چه از نظر ظاهری و چه از نظر برخی خواص با یکدیگر متفاوت می باشند.
محل رویش
در بیشتر مناطق به صورت علف هرز خودرو رشد می کند. گل های معطر و پوچی مغز در انتهای ساقه ظاهر می شوند، گل آذین بسته این گیاه به صورت تخم مرغی شکل و دارای گل های سفید و در برخی موارد بنفش رنگ است. برگ ها به اطراف ساقه متصل شده اند. گل دهی این گیاه از فصل تابستان شروع شده و تا فصل پاییز و شروع فصل سرما ادامه دارد.
پراکنش عمومی
بومی مناطقی از آسیا و اروپاست. در ایران زیستگاه آن بیشتر در کنار جاده ها و خطوط راه آهن است و گسترش شدیدی دارد.
خواص دانه خواجه باشی
در طب سنتی خواجه باشی بعنوان ضد تب و معرق، ادرار آور و ضد درد مصرف می شود.
گیاه خواجه باشی رسوبات درون کلیه را رفع می کند و از ایجاد سنگ کلیه نیز جلوگیری می کند.
میوه گیاه خواجه باشی برای تنظیم جریان خون و کاهش فشار خون اولیه در بیماران تحت درمان با لوزارتان استفاده می شود.
این گیاه قاعده آور است.
برای تسکین درد مفاصل و بسیاری از دردهای دیگر مفید می باشد.
در درمان بواسیر و شقاق مقعد، خونریزی و درد ناشی از بواسیر، بسیار کاربرد دارد.
ملین می باشد برای رفع یبوست استفاده می شود.
تحقیقات در مورد گیاه خواجه باشی:
مطالعه ای برای بررسی تاثیر میوه گیاه خواجه باشی بر روی بیماران مبتلا به فشار خون اولیه که داروی لوزارتان مصرف می کنند در حال انجام است. هدف این مطالعه بررسی اثر میوه گیاه خواجه باشی بر کاهش فشار خون اولیه می باشد. ۲۵ بیمار ۶۰ تا ۳۰ ساله مبتلا به افزایش فشارخون اولیه به عنوان مجموعه آماری در نظر گرفته شده اند. این افراد سابقه فشارخون بدخیم یا مشکلات قلبی و یا عوارض ناشی از آسیب به ارگان های انتهایی ناشی از افزایش فشارخون را نداشته اند.
علاوه بر مصرف روزانه ۵۰ میلی گرم داروی لوزارتان، ۴ کپسول حاوی عصاره گیاه خواجه باشی را به مدت دو ماه دریافت خواهند کرد. این بیماران هر دو هفته یک بار ویزیت می شوند. پس از دو ماه، اطلاعات ثبت و در پایان طرح آنالیز خواهند شد
مضرات احتمالی خواجه باشی
مضرات خاصی برای دانه خواجه باشی گفته نشده است.
ترکیبات شیمیایی دانه خواجه باشی
تحقیقات کاملی بر روی ترکیبات شیمیایی دانه این گیاه صورت نگرفته است.
طریقه مصرف دانه خواجه باشی
دانه خواجه باشی معمولا بصورت کامل و یا پودر شده، مورد استفاده قرار می گیرد درسته آن دم کرده و مصرف می شود و پودر آن بصورت ترکیبی با داروهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
خواص عرق خواجه باشی
عرق خواجه باشی همانند دانه آن خواص بسیاری دارد.
عرق خواجه باشی برای تقویت دستگاه هاضمه مصرف می شود.
عرق گیاه خواجه باشی دارای خاصیت آنتی بیوتیکی بوده و اسید اوریک را از بدن خارج می کند.
عرق خواجه باشی دارای طبع گرم و خشک می باشد و به این دلیل در طب سنتی برای درمان بیماری هایی مانند اسهال بسیار مفید شناخته می شود.
مصرف عرق گیاه خواجه باشی برای پایین آوردن تب بسیار مفید است.
مصرف عرق خواجه باشی به دلیل داشتن ترکیبات خاص و متفاوتش قادر است رسوبات مضر ناشی از مصرف نوشیدنی های حاوی بی کربنات و نوشابه های گازدار را از بین برده و از بروز مشکل جلوگیری می کند.
دمنوش خواجه باشی: رازی برای سلامتی
خواجه باشی گیاهی است با ساقه تیغدار و برگهای دندانهدار که در طب سنتی از دیرباز برای درمان بسیاری از بیماریها استفاده میشده است. دمنوش خواجه باشی به دلیل خواص درمانی فراوانش، جایگاه ویژهای در طب سنتی دارد.
خواص درمانی دمنوش خواجه باشی
- تقویت سیستم ایمنی: دمنوش خواجه باشی با تقویت سیستم ایمنی بدن، مقاومت بدن را در برابر بیماریها افزایش میدهد.
- درمان مشکلات پوستی: این دمنوش برای درمان جوش، آکنه، اگزما و سایر مشکلات پوستی بسیار مفید است.
- کاهش التهاب: خواص ضد التهابی دمنوش خواجه باشی به کاهش التهاب در بدن کمک میکند.
- درمان دردهای مفصلی: این دمنوش برای تسکین دردهای مفصلی مانند آرتروز و روماتیسم مفید است.
- بهبود عملکرد کبد: دمنوش خواجه باشی به بهبود عملکرد کبد و دفع سموم از بدن کمک میکند.
- تقویت مو: مصرف منظم دمنوش خواجه باشی به تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو کمک میکند.
طرز تهیه دمنوش خواجه باشی
برای تهیه دمنوش خواجه باشی، میتوانید از برگها یا ریشه این گیاه استفاده کنید.
-
مواد لازم:
- یک قاشق غذاخوری برگ خشک شده خواجه باشی
- یک لیوان آب جوش
-
طرز تهیه:
- برگهای خشک شده خواجه باشی را در یک قوری چینی یا پیرکس بریزید.
- آب جوش را روی برگها بریزید و اجازه دهید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه دم بکشد.
- دمنوش را صاف کرده و به دلخواه میتوانید کمی عسل به آن اضافه کنید.
نکات مهم
- مقدار مصرف: مقدار مصرف دمنوش خواجه باشی به شرایط فردی و نوع بیماری بستگی دارد. بهتر است قبل از مصرف با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید.
- تداخل دارویی: دمنوش خواجه باشی ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد. بنابراین، قبل از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
- بارداری و شیردهی: زنان باردار و شیرده باید قبل از مصرف دمنوش خواجه باشی با پزشک خود مشورت کنند.
- حساسیت: در صورت مشاهده هرگونه حساسیت به این گیاه، مصرف آن را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
موارد منع مصرف
- افرادی که به گیاه خواجه باشی حساسیت دارند.
- افرادی که دارای بیماریهای خاص هستند.
- کودکان زیر ۱۲ سال.
توجه: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه اطلاعرسانی دارد و نباید به عنوان جایگزین توصیههای پزشک تلقی شود. برای تشخیص و درمان بیماریها، همیشه به پزشک متخصص مراجعه کنید.