بیماریهای کلیه انواع و علل متفاوتی دارند که میتوان آنها را به سه دسته ارثی، مادرزادی یا اکتسابی تقسیم کرد. اگر چه بسیاری از بیماریهای کلیوی تا مراحل پیشرفته نشانه و علامتی ندارند، حداقل شش نشانه هشدار وجود دارد که بیانگر ابتلا به ناراحتی کلیوی هستند شامل: سوزش ادرار یا مثانه، تکرر ادرار، ادرار خونی، پف کردن دور چشم، ورم کردن دست و پا، درد در ناحیههای کوچکی از پشت بدن دقیقاً زیر دندهها، بالا بودن فشار خون.
بعضی بیماریهای کلیوی و مجاری ادراری را میتوان با موفقیت به وسیله تجویز دارو، رژیم غذایی و جراحی درمان کرد، اما شماری دیگر پیشرفت میکنند و به از کار افتادگی کلیه منجر میشوند که درمان آنها نیاز به دیالیز و یا پیوند کلیه دارد.
فهرست مطالب
اصلی ترین وظایف کلیهها عبارتند از:
تصفیه خون و دفع آب و مواد زائد، کنترل مواد شیمیایی و مایعات بدن، کمک به کنترل فشار خون، کمک به حفظ سلامت استخوانها، کمک به ساخت گلبولهای قرمز خون.
عوامل آسیبرسان به دستگاه کلیه و مجاری ادرار
میتواند به دلایل مادرزادی از هنگام تولد و حتی قبل از آن وجود داشته باشد اما در اکثر موارد فرد در طول زندگی با عوامل آسیب رسان به سلامت دستگاه کلیه و مجاری ادرار مواجه میشود؛ برخی از مهمترین این عوامل عبارتاند از: ابتلا به دیابت، بیماریهای قلبی و عروقی، ژنتیک و سابقه فامیلی، مصرف نامناسب مواد غذایی، مصرف نادرست داروها و مواجهه با مواد شیمیایی. توجه داشته باشید که اختلالات و بیماریهای دستگاه کلیه و مجاری ادرار ممکن است در هر سنی و با هر شدتی رخ دهد.
مهمترین علائم هشداردهنده اختلال در عملکرد دستگاه کلیه و مجاری ادراری
که در صورت مشاهده بایستی برای بررسی بیشتر و دقیقتر به پزشک مراجعه شود، عبارتاند از: اضافه وزن چند کیلوگرمی ناگهانی یا ورم کردن صورت و پا، احساس درد بعد از ادرار کردن، تخلیه ناکامل ادرار، کوتاه شدن فواصل ادرار کردن(کمتر از دو ساعت)، تغییر رنگ، بو و حجم ادرار، قطع و وصل شدن ادرار، سختی دفع ادرار(نیاز به زور زدن برای شروع ادرار)، کم شدن فشار و جریان ادرار نسبت به قبل، سختی نگه داشتن ادرار، سوزش و ادرار قطره قطره، وجود درد در پهلوها.
اختلالات و بیماریهای شایع دستگاه کلیه و مجاری ادرار عبارتاند از:
گلومرولونفریت حاد، گلومرولونفریت مزمن، سندرم نفروتیک، نارسایی کلیه، نارسایی کلیوی حاد، نارسایی مزمن کلیوی، کلیه پلی کیستیک، عفونت دستگاه ادراری، التهاب نفرونها (پیلونفریت) حاد و مزمن و سنگهای کلیوی.
متداول ترین روشهای تشخیص بیماریهای کلیوی و یا بررسی وضعیت عملکرد آزمایش ادرار، تست ۲۴ ساعته ادرار، آزمایش خون، سونوگرافی و نمونه برداری می باشند.
باید بدانید وقتی کلیه آسیب ببیند و از کار بیفتد ترمیمپذیر نخواهد بود. به همین دلیل تشخیص و درمان زودهنگام هر نوع بیماری و اختلال در عملکرد کلیهها و همچنین بیماریهای زمینهساز مانند دیابت و فشار خون بالا و… از پیشرفت بیماریهای کلیوی و تبدیلشدن آن به نارسایی جدی پیشگیری میکند. برای تشخیص بیماریهای کلیوی و سنجش سلامت این عضو حیاتی آزمایشهای ساده مانند آزمایش خون و ادرار مناسب هستند.