سوالات متداول قبل از مطالعه:
- آیا درد یا سوزش هنگام ادرار کردن دارید؟
- آیا در چند روز اخیر شاهد ورم در دست‌ها یا پاهای خود بوده‌اید؟
- آیا تغییرات غیرعادی در ادرار خود مشاهده کرده‌اید؟
- فشار خون شما بالا است؟
- آیا مشکلات ادراری مانند تکرر ادرار یا درد در ناحیه پهلو دارید؟
بیماریهای کلیه: هشدارهای ضروری و علائم نگران‌کننده
آیا شما هم تا به حال از درد در ناحیه پشت یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن شکایت کرده‌اید؟ شاید این علائم به شما هشدار دهند که باید بیشتر مراقب سلامت کلیه‌های خود باشید. متاسفانه، مشکلات کلیوی معمولاً در مراحل ابتدایی علائم زیادی ندارند، اما گاهی بدن با نشانه‌هایی به ما می‌گوید که مشکلی وجود دارد. بیایید با هم این علائم را بشناسیم و راه‌های درمان و پیشگیری از بیماریهای کلیوی را بررسی کنیم.
علائم هشداردهنده بیماریهای کلیوی
بیماریهای کلیه انواع و علل متفاوتی دارند که می‌توان آنها را به سه دسته ارثی، مادرزادی یا اکتسابی تقسیم کرد. اگرچه بسیاری از بیماریهای کلیوی تا مراحل پیشرفته نشانه و علامتی ندارند، حداقل شش نشانه هشدار وجود دارد که بیانگر ابتلا به ناراحتی کلیوی هستند:
- سوزش ادرار یا مثانه
- تکرر ادرار
- ادرار خونی
- پف کردن دور چشم
- ورم کردن دست و پا
- درد در ناحیه‌های کوچکی از پشت بدن دقیقاً زیر دنده‌ها
- بالا بودن فشار خون
این علائم می‌توانند نشان‌دهنده مشکلات کلیوی باشند که نباید نادیده گرفته شوند. اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
وظایف اصلی کلیه‌ها
کلیه‌ها عضوهایی حیاتی هستند که مسئولیت‌های زیادی دارند. وظایف اصلی آنها عبارتند از:
- تصفیه خون و دفع آب و مواد زائد
- کنترل مواد شیمیایی و مایعات بدن
- کمک به کنترل فشار خون
- حفظ سلامت استخوان‌ها
- کمک به ساخت گلبول‌های قرمز خون
این وظایف نشان می‌دهند که کلیه‌ها چقدر در حفظ سلامت کلی بدن اهمیت دارند. در نتیجه، هرگونه اختلال در عملکرد آنها می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت عمومی داشته باشد.
عوامل آسیب‌رسان به کلیه‌ها و مجاری ادراری
عوامل زیادی می‌توانند سلامت کلیه‌ها و مجاری ادراری را تهدید کنند. این عوامل عبارتند از:
- ابتلا به دیابت
- بیماریهای قلبی و عروقی
- ژنتیک و سابقه فامیلی
- مصرف نامناسب مواد غذایی
- مصرف نادرست داروها
- مواجهه با مواد شیمیایی
البته، این اختلالات می‌توانند در هر سنی و با هر شدتی بروز کنند، بنابراین مراقبت از کلیه‌ها باید از همان ابتدا در دستور کار باشد.
علائم هشداردهنده اختلال در عملکرد کلیه‌ها
اگر شما دچار هر یک از علائم زیر شدید، احتمالاً نیاز به مشاوره پزشکی دارید:
- اضافه وزن ناگهانی یا ورم کردن صورت و پا
- احساس درد بعد از ادرار کردن
- تخلیه ناکامل ادرار
- کوتاه شدن فواصل ادرار کردن (کمتر از دو ساعت)
- تغییر رنگ، بو و حجم ادرار
- قطع و وصل شدن ادرار
- سختی دفع ادرار و نیاز به زور زدن برای شروع ادرار
- کم شدن فشار و جریان ادرار نسبت به قبل
- وجود درد در پهلوها
این علائم می‌توانند نشانه‌ای از اختلالات جدی کلیوی و مجاری ادراری باشند.
بیماریهای شایع کلیه و مجاری ادراری
بعضی بیماریهای کلیوی و مجاری ادراری را می‌توان با موفقیت درمان کرد، اما برخی دیگر ممکن است پیشرفت کنند و به نارسایی کلیه منجر شوند. این بیماری‌ها عبارتند از:
- گلومرولونفریت حاد و مزمن
- سندرم نفروتیک
- نارسایی کلیه
- کلیه پلی‌کیستیک
- عفونت دستگاه ادراری
- سنگ‌های کلیوی
تشخیص بیماریهای کلیوی
برای تشخیص بیماریهای کلیوی و ارزیابی سلامت کلیه‌ها، معمولاً از روش‌های زیر استفاده می‌شود:
- آزمایش ادرار
- تست ۲۴ ساعته ادرار
- آزمایش خون
- سونوگرافی
- نمونه‌برداری
پیشگیری از بیماریهای کلیوی
اگر کلیه آسیب ببیند و از کار بیفتد، دیگر قابل ترمیم نخواهد بود. بنابراین، تشخیص و درمان زودهنگام هر نوع بیماری کلیوی بسیار اهمیت دارد. به همین دلیل، انجام آزمایش‌های ساده مانند آزمایش خون و ادرار می‌تواند در شناسایی مشکلات کلیوی کمک کند.
