فهرست مطالب
سوالات قبل از مطالعه
- آیا خودت یا اطرافیانت تا به حال درد مزمن پشت رو تجربه کرده‌اند؟
- برای درمان درد پشت یا کمر، چه روش‌هایی رو امتحان کرده‌اید؟
- تا حالا چیزی در مورد تنگی کانال نخاعی شنیده‌ای؟
- برات جالب هست بدونی چطور درمان‌های طبیعی مثل ورزش یا فیزیوتراپی می‌تونن در کنار درمان‌های دارویی به کمکت بیان؟
درد مزمن پشت: یک مشکل بزرگ برای میلیون‌ها نفر
درد مزمن پشت یکی از مشکلات رایج در بین بزرگسالانه و به‌طور تخمینی، ۷۵ درصد از افراد در زندگی‌شون حداقل یک دوره درد پشت مقاوم رو تجربه می‌کنن. از این تعداد، ۱ تا ۲ درصد دچار فشار شدید روی ریشه‌های عصبی می‌شن و ۳ تا ۵ درصد ممکنه به فتق دیسک مبتلا بشن. یکی دیگه از عواملی که باعث درد پشت میشه، تنگی کانال نخاعی (Spinal Stenosis) هست.
تنگی کانال نخاعی چیست؟
تنگی کانال نخاعی یک اختلاله که وقتی کانال نخاعی که اعصاب از اون عبور می‌کنن تنگ میشه، باعث فشار اضافی روی نخاع و اعصاب میشه. این فشار اضافی معمولا باعث درد در نواحی مختلف میشه، مثل کمر درد، سیاتیک و مشکلات دیگه‌ای که مربوط به اعصاب هستن. در بیشتر افراد، این علائم در ناحیه کمری پشت یا گردن ظاهر میشه، اما در بعضی از افراد ممکنه هیچ علامت قابل توجهی نداشته باشن. تنگی کانال نخاع حتی می‌تونه باعث مشکلات در کنترل مثانه و روده بشه.
علل تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاع معمولا به دلیل فرسایش و دژنراسیون مفاصل، رباط‌ها و دیسک‌ها در ستون فقرات رخ میده. افراد سالمند، به‌ویژه کسانی که بیشتر از ۵۰ سال دارن، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارن. تنگی کانال نخاع در حدود ۱۳ درصد از سالمندان ایجاد میشه و می‌تونه به دلیل شرایط زیر ایجاد بشه:
- آرتروز یا بیماری مفصلی دژنراتیو
- آرتریت روماتوئید
- آسیب‌های ستون فقرات
- بیماری‌های ژنتیکی که بر استخوان‌های پشت تاثیر می‌ذارن، مثل بیماری پاژه استخوان
انواع تنگی کانال نخاع
تنگی کانال نخاع کمری
در تنگی کانال نخاع کمری، فشار روی اعصاب پایین ستون فقرات وارد میشه و ممکنه علائم مشابه درد سیاتیک ایجاد بشه که به باسن و پاها هم سرایت می‌کنه. در برخی موارد، این تنگی می‌تونه باعث کاهش جریان خون به نواحی پایین‌تر بدن بشه که به این حالت لنگش عصبی گفته میشه.
تنگی کانال نخاع گردنی
تنگی کانال نخاع گردنی باعث درد شدید در گردن میشه و در صورت شدت گرفتن، ممکنه مشکلات جدی‌تر مثل ضعف شدید یا حتی فلج ایجاد بشه. این نوع تنگی اغلب نیاز به جراحی فوری داره.
تنگی کانال نخاع سینه‌ای
تنگی کانال نخاع سینه‌ای کمترین شیوع رو داره و فقط در بعضی از افراد دیده میشه. این نوع تنگی بیشتر در قسمت میانی و بالای ستون فقرات تأثیر می‌ذاره.
علائم تنگی کانال نخاعی
شایع‌ترین علائم تنگی کانال نخاع عبارتند از:
- کمر درد، به خصوص در ناحیه پایین کمر
- گردن درد و خشکی گردن
- احساس سوزن‌سوزن شدن، خارش، بی‌حسی و خواب‌رفتگی در پایین‌تنه
- ضعف عضلانی یا درد در نواحی بالای پاها، زانوها و باسن که اغلب در امتداد عصب سیاتیک احساس میشه.
علائم تنگی کانال نخاع
تنگی کانال نخاع به وضعیتی گفته می‌شود که در آن فضاهای داخل کانال نخاعی کاهش می‌یابد و به اعصاب فشار وارد می‌کند. این فشار می‌تواند منجر به بروز علائم مختلفی شود. علائم ممکن است از درد خفیف تا فلج کامل متغیر باشد و شامل موارد زیر هستند:
- درد و بی‌حسی در کمر یا گردن
- درد هنگام ایستادن طولانی مدت، خم شدن یا سرفه
- اختلال در کنترل مثانه یا روده
- درد هنگام ورزش یا بلند کردن اجسام سنگین
- از دست دادن تعادل و افتادن
- دردهای ناگهانی و شدید
- ضعف عضلانی و فلج در موارد شدید
بسیاری از افراد ممکن است علائم اولیه را تجربه کنند اما متوجه نشوند. این علائم به تدریج با فشار بر اعصاب در کانال نخاعی افزایش می‌یابند و گاهی به دردهای شدید منجر می‌شوند.
تفاوت با آرتروز کمر
درد ناشی از تنگی کانال نخاع زمانی که پشت صاف است، بدتر می‌شود. برخلاف آرتروز که در صبح‌ها شدت بیشتری دارد، درد تنگی کانال نخاع معمولاً در اثر حرکت بدتر می‌شود. همچنین در تنگی کانال نخاع، بی‌حسی و مورمور شدن در اندام‌های تحتانی ممکن است با حرکت بدتر شود، که با نشستن بهبود می‌یابد.
تشخیص تنگی کانال نخاع
تشخیص دقیق این بیماری از طریق معاینه فیزیکی، تصویربرداری با اشعه ایکس یا MRI و بررسی علائم بیمار صورت می‌گیرد. پزشک ممکن است از بیمار بخواهد تا علائم و زمان‌هایی که درد بدتر می‌شود، را بیان کند تا تشخیص صحیح‌تری انجام دهد.
درمان‌های تنگی کانال نخاع
درمان‌های تنگی کانال نخاع می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- ورزش و تمرینات منظم
ورزش منظم برای تقویت عضلات و حفظ انعطاف‌پذیری بدن بسیار مؤثر است. تمریناتی مانند شنا، پیاده‌روی سریع، دوچرخه‌سواری، و تمرینات مقاومتی می‌توانند به کاهش فشار بر ستون فقرات کمک کنند. ورزش‌های مناسب باید به تدریج شروع شده و به تقویت عضلات کمر، پشت و نیم تنه پرداخته شود. - کشش برای حفظ انعطاف‌پذیری
کشش‌های مناسب می‌توانند به جلوگیری از گرفتگی عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری کمک کنند. تمرکز بر تنفس عمیق در هنگام کشش نیز می‌تواند به کاهش فشار کمک کند. - کاهش درد به طور طبیعی
استفاده از یخ یا حرارت برای کاهش درد و التهاب توصیه می‌شود. همچنین ماساژ می‌تواند به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک کند. درمان‌های طبیعی شامل حمام گرم با نمک منیزیم سولفات یا روغن‌های تسکین‌دهنده نیز مفید هستند. - رژیم غذایی ضدالتهابی
مصرف غذاهای ضدالتهابی مانند سبزیجات سبز برگ، روغن زیتون، و مواد پروبیوتیکی می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند. همچنین زنجبیل، کورکومین (زردچوبه) و مکمل‌های مختلف می‌توانند در کاهش التهاب مؤثر باشند.
