جینسینگ؛ گیاهی با طبع گرم و خواص درمانی؛ بررسی کاربردها و نکات مهم

«جینسینگ» یکی از گیاهانی است که شهرت زیادی در جهان دارد و آن را گیاه جوانی یا نوش دارو می‎‌نامند. جینسینگ از داروهای طب سنتی ما نیست بلکه مربوط به شرق آسیاست، بنابراین برای آشنایی بیشتر با این گیاه و این که طبع جینسینگ گرم است یا سرد؟

معرفی جینسینگ

این گیاه در زمره گیاهان بومی مناطق شرقی آسیا و شمال آمریکا به‌شمار می‌آید ریشه آن به عنوان دارویی اساطیری، بیش از هزاران سال است که در میان مردم کشورهای چین، کره، تایلند، ویتنام، منچوری و نیز در بین سرخپوستان آمریکایی مورد مصرف قرار می‌گیرد.

برگ‌های گیاه جینسینگ آمریکایی به شکل دایره‌ای پیرامون ساقه رشد می‌کنند.
گل‌های آن زرد – سبز رنگ بوده و شبیه چتر شکل گرفته؛ در مرکز گیاه رشد می‌کنند.
میوه‌های این گیاه به شکل توت‌های قرمز می‌باشند.
این گیاه با افزایش سن در اطراف ریزوم چروکیده می‌شود.
هر چه ریشه این گیاه پیرتر شود، تجمع جینسینوسایدها نیز افزایش می‌یابد.
لذا می‌توان گفت با افزایش تدریجی سن گیاه خواص ریشه آن نیز افزایش می‌یابد.

طبع جینسینگ گرم است یا سرد؟

یکی دیگر از نکاتی که لازم است در ادامه مطالب معرفی جینیسینگ بدانید طبع آن است. طبع جینسینگ قرمز و یا به عبارتی طبع جینسینگ گرم است.

نام‌های گیاه جینسینگ در کتب و منابع

گیاهی است از خانواده عَشقه Araliaceae که نام علمی آن Panax ginseng می‌باشد.

در کتاب های سنتی و به عربی ریشه گیاه را “جنسه” و “جنسا” می نامند. به فرانسوی و انگلیسی Ginseng و Asiatic ginsengو chinese ginseng گفته می‌شود.

ترکیبات شیمیایی این گیاه

این گیاه دارای گلوکوزیدهای استروئیدی به نام پاناکیلون، یک ساپونین به نام پاناکسوزید یا پاناکسین، مواد صابونی، یک اسانس روغنی فرار به نام پاناسین و یک هورمون و ویتامین B و ویتامین D، ترکیبات استیلنی، استرول ها و سرانجام یک گلوکوزید به نام جینسینگ می‌باشد.

علاوه بر این جینسنگ سرشار از ویتامین‌های A ، B6 و فلز روی است.

در واقع جینسینگ حاوی ترکیبات مختلف فارماکولوژیک از جمله یک سری از جینسنوسیدها، پلی استیلن‌ها، ترکیبات پلی‌فنولیکی و پلی‌ساکارید اسیدی است.

خواص جینسینگ

جین سینگ گیاهی نیرو بخش بوده و در حفظ سلامتی بدن و هماهنگی فعالیت‌های حیاتی آن نقش به سزایی دارد. لازم به ذکر است که خواص این گیاه در ریشه آن وجود دارد:

افزایش توان ذهنی با توجه به طبع جینسینگ
افزایش قدرت جسمانی
بهبود فعالیت حافظه
افزایش شادابی و نشاط
افزایش قدرت تحمل و پایداری
از بین بردن استرس
مقابله با پیری و عوارض آن
طبع جینسینگ به گونه‌ای است که تقویت سیستم ایمنی بدن را به عهده دارد.
تنظیم سوخت و ساز (متابولیسم) بدن
جلوگیری از سردرد
بهبود بی‌خوابی و بد‌خوابی
کاهش عوارض یائسگی
برطرف ساختن یا بهبود مشکلات جنسی
رفع خستگی، ضعف و بی‌حالی
افزایش قدرت سیستم قلبی و عروقی

تنظیم فشار خون (کاهش دهنده فشار خون در صورت بالا بودن آن و افزایش دهنده فشار خون در صورت پایین بودن آن)
برخی مطالعات انجام‌ شده در اوزاکا و ژاپن می‌گویند که مصرف گیاه جینسنگ نقش مهمی در مقابله با ریزش موی مردانه و پیشگیری از طاسی مردانه داشته است.

تنظیم سطح قند خون بدن

جینسنگ آسیایی به طرق مختلف بر روی سیستم عصبی بدن تاثیر می گذارد، از جمله بهبود خلق و خو و افزایش سطح انرژی بدن. علاوه بر این، مطالعات نشان داده است که آداپتوژن‌هایی که در جینسنگ یافت می‌شود، سطح هورمونی بدن را ، تغییر می‌دهد که این هم می‌تواند استرس مزمن را درمان کند.
خواص گلوکو رگولاتوری جینسنگ باعث کاهش میزان قند خون در بیماران دیابتی نوع ۲ می‌شود.
همچنین جینسنوسیدهای موجود در این گیاه، تولید انسولین را تحت تاثیر قرار داده و باعث بهبود مقاومت به انسلوین در بدن می‌شود

آنچه باید بدانید…

شواهد به دست آمده حاکی از آن است که این گیاه علی رغم داشتن این همه خواص و همچنین طبع جینسینگ، این گیاه عمدتاً نقش حفاظتی و پیشگیری کننده دارد و کمتر به عنوان درمان قطعی و سریع بیماری ها موثر است.

موارد منع مصرف جینسینگ

حالا که متوجه شدید، طبع جینسینگ گرم است یا سرد؟ و یا خواص آن چیست بهتر است بدانید که اگرچه خواص این گیاه زیاد است اما موادر منع مصرف در خصوص آن نیز وجود دارد. البته اگرچه جینسینگ عموماً بی خطر است، اما عوارض جانبی هم دارد:

سردرد، بی قراری، مشکلات خواب، بی‌نظمی در ضربان قلب، تحریک پذیری، تنگی نفس، اسهال، استفراغ و خون دماغ از عوارض جانبی آن است.
زنان باردار و شیرده (جینسینگ شبیه هورمون استروژن عمل می‌کند) و کسانی که آسپیرین، وارفارین و داروهای کاهش دهنده فشار خون مصرف می‌کنند، نباید جینسینگ مصرف کنند.
همچنین باید از مصرف سایر مواد محرک مانند چای، قهوه و نوشابه های کولادار همراه با جینسینگ خودداری نمود.

افرادی که باید در مصرف جینسینگ احتیاط کنند

همان طور که در بالا ذکر شد، این گیاه نقش درمانی ندارد، پس وقتی افراد به برخی بیماری ها مبتلا هستند، مخصوصا اگر دارو می‌خورند، باید از مصرف مقدار زیاد یا طولانی مدت جینسینگ پرهیز کنند، مانند:

مبتلایان به فشار خون بالا
بیماران قلبی
مبتلایان به اندومتریوز
افراد مبتلا به شیزوفرنی
افراد مبتلا به دیابت (باید مراقب افت قند خون باشند)
افراد مبتلا به بی خوابی
مقدار دوز مصرفی
مصرف ۱ تا ۲ گرم پودر جینسنگ خالص و مرغوب در روز مجاز است.

طرز تهیه چای جینسینگ

برای تهیه چای جینسینگ، مقداری آب را بجوشانید و ترجیحا این کار را در ظروف غی‌فلزی مانند قوری لعابی یا چینی یا پیرکس انجام دهید.

مقداری از ریشه خشک شده‌ی جینسینگ (حدود ۱ تا ۳ گرم ) را به آب جوش اضافه کنید.
سپس شعله را کم کنید و اجازه دهید تا مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بجوشد.
در صورت تمایل می توانید بیشتر از این مدت نیز آن را بجوشانید، تا جایی که آب به نصف مقدار اولیه اش برسد.
حال صبر کنید تا چای کمی سرد شود و دمای آن به دمای اتاق برسد (این توصیه ای است که در طب سنتی چین به آن اشاره شده و پیشنهاد شده است که چای به صورت ولرم نوشیده شود).
بهتر است که روزانه، ۱ یا ۲ فنجان از این چای بنوشید.
ریشه گیاه جینسینگ را می توان به صورت قطعه قطعه استفاده کرد. توجه کنید که ریشه ها در هنگام تهیه چای آن و نیز تا پایان مرحله خنک شدن، باید در داخل قوری بمانند.
دم کردن ریشه کمک می کند تا نرم و قابل استفاده شود.
علاوه بر این می توان با قرار دادن تعدادی از ریشه ها در ماکروویو، آنها را نرم و قابل برش کرد.
دقت کنید که ریشه ها هنگام گرم کردن، نسوزند. می توانید آن ها را به تنهایی یا همراه عسل میل کنید.

نتیجه

جینسینگ یکی از گیاهان پر خواص در طب سنتی است که برای جلویگیری و درمان بیماری‌های مختلفی به کار گرفته می‌شود. این گیاه دارای خواص زیادی است که در این مقاله در خصوص آن نکاتی را بیان کرده‌ایم. همچنین شما می‌توانید با استفاده از این مقاله طبع جینسینگ قرمز و این که طبع جینسینگ گرم است یا سرد؟ را متوجه خواهید شد. پس همراه ما باشید