خرفه یکی از انواع گیاهان دارویی است که در سبزیجاتی که برای خوردن نیز استفاده میشود، وجود دارد. این گیاه برای فصل بهار و تابستان بسیار مفید است و از غلبه حرارت در بدن و بروز بیمای‌های گرم مانند تشنگی، اسهال، سردرد گرم، زردی و … پیشگیری می‌کند. این گیاه در طب سنتی دارای خواص بیشماری است که در ادامه در خصوص خواص دانه خرفه در طب سنتی و طبع خرفه نکاتی را خواهیم گفت.
فهرست مطالب
معرفی خرفه
بقله الحمقا، بوخله، فرفین، فرفهن، خفرج، پرپهن از نام های دیگر خرفه در طب سنتی است. گیاهی است یک ساله که وحشی آن خزنده، با ساقه‌های خوابیده کمی قرمز و با برگ‌های دایره‌ای گوشتی که دور گل‌های کوچک زرد رنگ آن ظاهر می‌شوند.
سابقه کشت این گیاه دارویی به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش بر می‌گردد. در مناطق جنوبی کشور به عنوان یک سبزی، مورد کشت قرار می‌گیرد و از تخم آن در تزئین انواع شیرینی استفاده میشود. امروزه از آن در اروپا، آسیا، خاورمیانه و آفریقا به‌طور عمده استفاده میشود.
خرفه ساقه‌های کوچکِ قرمز و برگ‌های سبز دارد. این گیاه طعم ترش و نمکی دارد و شبیه اسفناج و آب‌تره است. تمام گیاه شامل برگ‌ها، ساقه، گل‌ها و تخم خرفه خوراکی هستند و هزاران سال است که برای موارد مختلف از آن‌ها استفاده میشود.
طبع خرفه گرم است یا سرد؟
به نظر شما طبع خرفه گرم است یا سرد؟ باید اینطور گفت که طبع خرفه سرد و تر است و از آن به عنوان یک گیاه بومی خیلی سرد و تر در ایران نام برده میشود. خواص سبزی خرفه در طب اسلامی بسیار است اما لازم است افراد با استفاده از مصلح‌های این سبزی آن را استفاده کنند.
خواص خرفه در طب سنتی
خواص خرفه در طب سنتی بسیار است و از آن برای درمان بیماری‌های گوناگون استفاده میشود. در ادامه در خصوص خواص سبزی خرفه در طب اسلامی خواهیم گفت:
از جمله خواص سبزی خرفه در طب اسلامی آن است که خوردن آن باعث ازدیاد شیر مادران میشود.
برای درمان سوزش مجاری ادرار آن را به آش آبغوره بیفزایید.
برای لکنت زبان از دمکرده تخم خرفه همراه نبات استفاده شود.
از دیگر خواص دانه خرفه در طب سنتی آن است که برای هپاتیت کبدی مفید می‌باشد.
خواص دانه خرفه در طب سنتی به گونه است که از آن برای بیماری بادسرخ از خرفه، میتوان استفاده کرد.
از دیگر خواص دانه خرفه در طب سنتی آن است که ضد کرم کدو می‌باشد.
اگر آن را پخته و با کمی پیاز و روغن سرخ کرده و بخورند برای قطع اسهال صفراوی، تقویت روده‌ها و تب‌های گرم بسیار نافع است. به خصوص در فصل‌های گرم سال و برای اشخاص گرم مزاج.
عصاره ساقه و برگ آن برای بیماری‌های کبد و بیماری‌های کمی ویتامین c بسیار مفید است.
خوردن گیاه خرفه به عنوان سبزی خوردن در وعده‌های غذایی، تأثیر بسیار زیادی در درمان خارش‌های فصل بهار و از بین رفتن تلخی دهان در این فصل دارد.
نوشیدن آب این سبزی نیز در کاهش عوارض و خارش‌های ناشی از حساسیت‌های فصلی بسیار مؤثر است.
جوشانده حاصل از مخلوط خرفه با کاهو یا گل گاو زبان، اثر مفیدی در رفع تشنگی و احساس گرما دارد.
خرفه، محتوی مقادیر بالایی از ویتامین‌های A و C بوده که هر دو با خاصیت آنتی‌اکسیدانی‌شان در پیشگیری از ابتلا به سرطان مخصوصا سرطان ریه و سرطان دهان مؤثرند.
خرفه در موارد سرفه‌های مقاوم مزمن، بی‌خوابی، خونریزی دوران قاعدگی، رفع التهابات داخلی بدن، دفع اخلاط خونی، ناراحتی‌های عصبی و خونریزی‌های لثه ها به کار می‌رود.
خوردن تخم یا دانه خرفه برای درمان بواسیر و مشکلات صفراوی مفید است.
موارد منع مصرف خرفه
اگرچه خواص خرفه در طب سنتی بسیار است اما لازم است برخی از افراد به موارد منع منصرف آن نیز توجه داشته باشند:
افراد سردمزاج از خوردن خرفه خودداری کنند.
اگر از سنگ کلیه رنج می‌برید، بهتر است از مصرف این گیاه چشم‌پوشی کنید.
شیوه استفاده از خرفه
بهتر است بدانید ارزش غذایی این سبزی به مراتب بیشتر از بعضی سبزیجات معمول است بنابراین، توصیه به تازه‌خوری برگ‌های این سبزی با ماست یا اضافه کردن چند گرم از آن به سالاد مناسب خواهد بود.
قسمت‌های هوایی جوان گیاه را میتوان به صورت بورانی نیز استفاده کرد. برای درست کردن بورانی، برگ‌ها و قسمت‌های هوایی این گیاه را با مقداری آب می‌جوشانند، سپس آن‌ها را صاف کرده و به آن مقداری پیازداغ و تخم مرغ اضافه می‌کنند.
میتوان خرفه را به خوراک‌های گوشت اضافه کرد تا طعم بهتری به گوشت بدهد. همچنین میتوان خرفه را به خمیر اضافه کرد و نان‌های خوشمزه‌ای پخت.
مقدار خوراک از آب برگ ساقه آن ۴۰ گرم که با ۸ گرم نبات یا شکر مخلوط کرده و خورده میشود.
نتیجه
از گیاه دارویی خرفه برای تقویت روده‌ها، افزایش شیر مادران و کاهش خارش‌های حساسیت فصلی استفاده میشود. خرفه سرشار از ویتامین A و C است.
