عوامل عفونت و ترشحات واژن و راههای درمان در طب سنتی

سوالات متداول

1. آیا ترشحات واژن همیشه نشانه‌ی بیماری هستند؟
2. چگونه می‌توان از عفونت واژن پیشگیری کرد؟
3. بهترین روش‌های درمان عفونت واژن در طب سنتی چیست؟

بررسی عفونت و ترشحات واژن در طب سنتی

ترشحات واژن؛ طبیعی یا غیرطبیعی؟

ترشحات واژن یکی از مسائلی است که بسیاری از خانم‌ها به اشتباه آن را با عفونت واژن اشتباه می‌گیرند. در حقیقت، ترشحات واژن در خانم‌ها بیشتر شامل باکتری‌های مفید و طبیعی است که به سلامت دستگاه تناسلی کمک می‌کنند. این ترشحات در بیشتر مواقع بیرنگ یا شیری کم‌رنگ و بدون بو هستند و کاملاً طبیعی‌اند.

اما گاهی این ترشحات تغییراتی پیدا می‌کنند؛ مثل افزایش مقدار ترشح، تغییر رنگ، یا بوی بد که می‌تواند نشان‌دهنده وجود یک مشکل باشد. ممکن است این تغییرات به دلیل عفونت واژن، التهاب یا حتی تغییرات هورمونی ایجاد شوند. در این مواقع، باید دقت کرد تا مشکل جدی‌تر نشود.

آیا ترشحات واژن همیشه به معنی عفونت هستند؟

نه، ترشحات واژن همیشه نشانه‌ی عفونت یا بیماری نیستند. ترشحات ممکن است بر اساس سیکل قاعدگی، بارداری، شیر دهی یا حتی مقاربت جنسی تغییر کنند. در برخی مواقع، تغییرات در ترشحات به دلیل استرس یا تغییرات هورمونی رخ می‌دهند که در بسیاری از موارد طبیعی هستند.

ترشحات طبیعی واژن معمولاً شامل مقداری مخاط هستند که به طور مداوم ترشح می‌شوند تا محیط واژن را مرطوب نگه دارند و از بروز عفونت‌های مختلف جلوگیری کنند.

چه موقع باید نگران باشیم؟

اگر ترشحات واژن شما بیش از حد شوند، همراه با بوی بد باشند، یا با درد و خارش همراه باشند، این ممکن است نشانه‌ای از عفونت واژن باشد. در چنین مواقعی، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت را بررسی کند و درمان مناسب تجویز شود.

علل اصلی ترشحات و عفونت واژن

لکوره، که به‌معنای ترشحات غیرطبیعی واژن است، ممکن است در نتیجه عفونت‌های باکتریایی، التهاب، عوامل هورمونی یا حتی نقص سیستم ایمنی ایجاد شود. این نوع ترشحات می‌تواند علائمی مانند خارش، درد در هنگام مقاربت یا سوزش هنگام ادرار داشته باشد.

شایع‌ترین علل ترشحات غیرطبیعی واژن

1. عفونت‌های باکتریایی یا قارچی
   این نوع عفونت‌ها معمولاً باعث ایجاد ترشحاتی به رنگ سفید، زرد یا سبز می‌شوند که ممکن است همراه با بوی ناخوشایند باشند.
2. تغییرات هورمونی
   تغییرات در سطح هورمون‌ها، به‌ویژه در دوران بارداری یا یائسگی، می‌تواند باعث افزایش یا کاهش ترشحات واژن شود.
3. استرس و اضطراب
   تغییرات روحی نیز می‌توانند بر میزان ترشحات تأثیر بگذارند. در برخی موارد، ترشحات می‌توانند به‌طور غیرطبیعی افزایش یابند.

درمان‌های طب سنتی برای عفونت و ترشحات واژن

در طب سنتی، برای درمان عفونت واژن و ترشحات غیرطبیعی، روش‌های مختلفی وجود دارد که به طور طبیعی و با استفاده از گیاهان دارویی و روش‌های ساده‌ی خانگی به کاهش علائم کمک می‌کند.

درمان‌های طبیعی و گیاهی

1. استفاده از گیاهان ضدعفونی‌کننده
   گیاهانی مانند آویشن، بابونه و چای سبز به‌عنوان ضدعفونی‌کننده‌های طبیعی شناخته می‌شوند و می‌توانند در کاهش عفونت واژن مؤثر باشند.
2. غرغره کردن با محلول نمک
   غرغره کردن با محلول نمک می‌تواند به کاهش التهاب و عفونت‌های جزئی در ناحیه تناسلی کمک کند.
3. حمام‌های گیاهی
   استفاده از گیاهانی مانند گل ختمی و چای سبز در آب گرم می‌تواند برای تسکین سوزش و التهاب واژن مفید باشد.
4. استفاده از عسل
   عسل طبیعی خاصیت ضدباکتری و ضدقارچی دارد و می‌تواند در درمان عفونت‌های قارچی واژن مؤثر باشد.

نکات پیشگیری از عفونت

• حفظ بهداشت فردی: همیشه از لباس زیر تمیز و خشک استفاده کنید و پس از هر بار دستشویی، ناحیه تناسلی را به‌خوبی خشک کنید.
• مقاربت محافظت‌شده: استفاده از کاندوم در هنگام مقاربت جنسی می‌تواند از انتقال عفونت‌ها جلوگیری کند.

واژینیت ناشی از کاندیدا البیکانس:

برای درمان واژینیت ناشی از کاندیدا البیکانس، توصیه می‌شود که داروهای ضد بارداری موقتاً متوقف شوند و از کاندوم به‌عنوان جایگزین استفاده گردد. استفاده از شیاف‌های واژنی ۱۰۰ میلی‌گرم Clotrimazole یا کرم‌های ۲% Miconazole هر شب، به مدت یک هفته، بسیار مؤثر است.

واژینیت ناشی از کورینی باکتریوم واژینال و کلامیدیا:

این نوع واژینیت معمولاً به‌عنوان شایع‌ترین بیماری مقاربتی شناخته می‌شود که در زنان جوان‌تر از ۲۵ سال، به‌ویژه در زنان مجرد و افرادی که از روش‌های غیر سدی پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنند، بیشتر مشاهده می‌شود. کلامیدیا، یک انگل باکتریایی است که باعث لکه‌بینی بین قاعدگی‌ها می‌شود. برای درمان آن، آمپی‌سیلین ۵۰۰ میلی‌گرم، ۴ بار در روز به مدت ۵ روز و مترونیدازول ۵۰۰ میلی‌گرم، ۲ بار در روز به مدت ۵ روز مصرف می‌شود.

واژینیت اتروفیک یا Senile Vaginitis:

در این نوع واژینیت، استفاده از شیاف‌های واژنی حاوی ۰.۵ میلی‌گرم دی‌اتیل استیل‌بسترول هر ۳ روز یک‌بار به مدت ۳ هفته و سپس یک هفته توقف برای ایجاد قاعدگی، می‌تواند مؤثر باشد. این درمان باید به مدت نامحدود ادامه یابد. همچنین کرم واژینال Dienestrol (دو اپلیکاتور در روز به مدت ۳ هفته با یک هفته استراحت) به مدت نامحدود نیز گزینه مناسبی است.

درمان‌های عمومی:

• استفاده از تامپون‌های داخلی می‌تواند باعث کاهش رطوبت واژن، خارش و بوی بد شود.
• برای درمان عفونت‌های تریکومونا و کاندیدا، باید همزمان هم زن و هم شوهر درمان شوند.

درمان‌های موضعی:

• شستشوی مرتب با محلول آب نمک و اسید استیک (۲ قاشق غذاخوری سرکه سفید در هر لیتر آب) می‌تواند در درمان لکوره مفید باشد. همچنین دوش‌های قلیایی نباید استفاده شوند زیرا PH واژن را افزایش داده و فلور طبیعی آن را تضعیف می‌کند.

نکات بهداشتی برای دستگاه تناسلی-ادراری:

• زدودن موهای زائد ناحیه دستگاه تناسلی با استفاده از موبرهای بهداشتی توصیه می‌شود.
• استفاده از لباس زیر مناسب و عدم استفاده از لباس زیر ارزان یا ساخته شده از مواد نامرغوب.
• شستشوی مرتب و دقیق دستگاه تناسلی با آب گرم برای جلوگیری از عفونت و بهداشت بهتر.
• استفاده از نوار بهداشتی با کیفیت بالا و تعویض آن حداقل هر ۳ ساعت در دوران پریودی.
• از استفاده از مواد معطر و خوشبوکننده برای دستگاه تناسلی خودداری کنید تا از نابودی باکتری‌های مفید جلوگیری شود.

زمان مراجعه به پزشک:

اگر ترشح واژن تغییر رنگ، بو، التهاب، خارش یا سوزش ایجاد کند، به‌ویژه اگر این علائم در زمان عادت ماهیانه نباشد یا ترشح خونی مشاهده شود، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.

تأثیر شستشوی واژن (Vaginal Douching):

اگرچه بسیاری از بانوان فکر می‌کنند که شستشوی واژن با مواد شیمیایی به حفظ پاکیزگی کمک می‌کند، این روش می‌تواند محیط طبیعی واژن را مختل کرده و باعث عفونت شود. این عمل می‌تواند باکتری‌ها را به قسمت‌های بالایی دستگاه تناسلی منتقل کند و باعث ایجاد عفونت در نواحی حساس‌تری مانند دهانه رحم و رحم شود.

عوامل دیگر افزایش ترشح واژن

۱. عفونت‌های قارچی واژن:
در واژن زنان، قارچ‌ها به طور طبیعی وجود دارند و محیط اسیدی واژن از رشد آن‌ها جلوگیری می‌کند. زمانی که شرایط محیطی تغییر کند، این قارچ‌ها به سرعت رشد کرده و باعث عفونت می‌شوند. عواملی مانند حاملگی، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، قرص‌های جلوگیری از حاملگی، بیماری قند، استفاده از کورتون‌ها، تغییرات در چرخه قاعدگی و روابط جنسی می‌توانند این شرایط را فراهم کنند.

علائم:

• سوزش و خارش در ناحیه تناسلی
• ترشحات سفید و غلیظ که به شکل تکه‌های پنیر مانند است
• سوزش هنگام نزدیکی
• تورم در قسمت خارجی دستگاه تناسلی

درمان:
این عفونت‌ها با کرم‌های موضعی ضد قارچ یا داروهای خوراکی درمان می‌شوند. برای پیشگیری از عفونت‌های مکرر، توصیه می‌شود از شورت‌های کتانی استفاده کنید، از پوشیدن شورت‌های تنگ و پلاستیکی خودداری کنید و از محصولات معطر در ناحیه تناسلی پرهیز کنید. در صورت تکرار مکرر، مشاوره پزشکی لازم است.

۲. عفونت‌های میکروبی واژن (Bacterial Vaginitis):
این عفونت زمانی ایجاد می‌شود که باکتری‌های طبیعی واژن رشد بیش از حد داشته باشند. برخی علائم عبارتند از ترشحات آبکی با بوی ماهی، سوزش و خارش.

تشخیص و درمان:
این بیماری با آزمایش ترشحات واژن توسط پزشک تشخیص داده می‌شود. درمان آن به صورت موضعی یا خوراکی انجام می‌شود و نیاز به نسخه پزشک دارد.

۳. عفونت تریکومونیازیس (Trichomoniasis):
این عفونت ناشی از انگل تریکومونا است که عمدتاً از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. علائم شامل افزایش ترشح واژن، تغییر رنگ آن به زرد یا سبز، بوی بد، خارش و سوزش است. درمان آن معمولاً خوراکی است و ممکن است همسر فرد نیز نیاز به درمان داشته باشد.

پیشگیری از عفونت‌های واژن:

• از دوش واژینال استفاده نکنید
• از محصولات معطر مانند اسپری‌ها و پدهای معطر خودداری کنید
• شورت‌های کتانی و غیر تنگ بپوشید
• ناحیه تناسلی را از جلو به عقب پاک کنید
• از مواد حساسیت‌زا مانند پودرهای لباسشویی تغییر دهید
• در صورت بروز حساسیت از روش‌های ضد بارداری دیگر استفاده کنید
• پس از دوش گرفتن، ناحیه تناسلی را به دقت خشک کنید.